در طول دو دهه اخیر، مدیران شاهد یک دوره تغییرات شگرف جهانی به واسطه پیشرفت در تکنولوژی، جهانی شدن بازارها و شرایط جدید اقتصاد سیاسی بوده اند. با افزایش تعداد رقبا در کلاس جهانی، سازمان ها مجبور شدند که سریعاً فرآیندهای درون سازمانی را برای باقی ماندن در صحنه رقابت جهانی بهبود بخشند.
در دهه های 70-1960 سازمانها به توسعه جزئیات استراتژی های بازار همت گماردند که بر برآورده کردن «رضایت» مشتریان متمرکز بود. آنها بدین درک نایل آمدند که مهندسی و طراحی قوی و عملیات تولید منسجم و هماهنگ ، پیش نیاز دستیابی به نیازمندیهای بازار و در نتیجه سهم بازار بیشتر است. بنابراین، طراحان مجبور شدند که ایده آل ها و نیازمندیهای موردنظر مشتریان را در طراحی محصولات خود بگنجانند و در حقیقت محصولی را با حداکثر سطح کیفی ممکن، در حداقل هزینه، توام با ایده آل های موردنظر مشتری روانه بازار سازند.
در دهه 1980 با افزایش تنوع در الگوهای موردنظر مشتریان، سازمانهای تولیدی به طور فزاینده ای به افزایش انعطاف پذیری در خطوط تولید، بهبود محصولات و فرآیندهای موجود و توسعه محصولات جدید برای ارضای مشتریان علاقه مند شدند که این موضوع – به نوبه خود – چالشهای جدیدی را برای آنها رقم زد.
در دهه 1990 به موازات بهبود در توانمندیهای تولید، مدیران صنایع درک کردند که مواد و خدمات دریافتی از تامین کنندگان مختلف تاثیر بسزایی در افزایش توانمندیهای سازمان به منظور برخورد با نیازمندیهای مشتریان دارد که این امر به نوبه خود، تاثیر مضاعفی در تمرکز سازمان و پایگاههای تامین و استراتژی های منبع یابی بر جا نهاد. همچنین مدیران دریافتند که صرفاً تولید یک محصول کیفی، کافی نسبت، در واقع تامین محصولات با معیارهای موردنظر مشتری (چه موقع، کجا، چگونه) و با کیفیت و هزینه مورد نظر آنها، چالشهای جدیدی را به وجود آورد. در چنین شرایطی به عنوان یک نتیجه گیری از تغییرات مذکور دریافتند که این تغییرات در طولانی مدت برای مدیریت سازمانشان کافی نیست. آنها باید در مدیریت شبکه همه کارخانجات و شرکتهایی که ورودیهای سازمان آنها را (به طور مستقیم و غیرمستقیم) تامین می کردند، همچنین شبکه شرکتهایی مرتبط با تحویل و خدمات بعد از فروش محصول به مشتری درگیر می شدند. با چنین نگرشی رویکردهایی «زنجیره تامین» و «مدیریت زنجیره تامین» پای به عرصه وجود نهادند.
2-2- مد?ر?ت زنج?ره تام?ن و مفاهیم آن
اهم?ت مد?ر?ت زنج?ره تام?ن در تعر?ف زنج?ره تام?ن نهفته است. استدلر[1] و کیلگر[2] (2005) زنج?ره تام?ن را ا?ن چن?ن تعر?ف م? کند: زنج?ره تام?ن مجموعه سازمان ها?? هستند که به سازمان های با?دست و پا??ن دست تقس?م شده اند و با ?ک محصول ?ا خدمت و از طر?ق انجام فعال?ت ها و فرآ?ندهای مختلف در پ? ا?جاد ارزش برای مشتری نها?? هستند.
زنجیره تامین تمام فعالیت های مرتبط با جریان کالا و تبدیل مواد، از مرحله تهیه ماده اولیه تا مرحله تحویل کالای نهایی به مصرف کننده را شامل می شود. بطور گسترده تر یک زنجیره تامین، شامل حداقل دو یا سه سازمان است که از نظر قانونی از هم جدا بوده و توسط جریان های مواد، اطلاعات و مالی به هم مرتبط هستند (شکل2-2). این سازمان ها می توانند سازمان هایی باشند که قطعات و محصولات نهایی تولید می کنند و حتی فراهم کنندگان خدمات لجستیک و خود مشتری نهایی را نیز در بر می گیرند (استدلر و کیلگر، 2005).
[1] Stadtler
[2] Kilger
همچن?ن انجمن متخصصان مد?ر?ت زنج?ره تام?ن تعر?ف ز?ر را از مد?ر?ت زنج?ره تام?ن ارائه داده است: مد?ر?ت زنج?ره تام?ن شامل برنامه ر?زی مد?ر?ت همه فعال?ت های مربوط به تامین منابع، تبد?ل آنها به محصول و مد?ر?ت پشت?بان? م? شود. همچن?ن مد?ر?ت زنج?ره تام?ن ارتباطات و همکاری م?ان اعضای زنج?ره را ن?ز شامل م? شود. ا?ن اعضا م? توانند تام?ن کنندگان، واسطهها، مشتر?ان و … باشند. مد?ر?ت زنج?ره تامین مد?ر?ت عرضه و تقاضا ب?ن ?ک ?ا چند سازمان را هم بر عهده دارد (دفی و ستانک[1]، 2005). هیلتوفث[2] (2009) ن?ز مد?ر?ت زنج?ره تام?ن را به عنوان مجموعه د?دگاهها?? مطرح م?کند که به دنبال ?کپارچگ? و همکاری کارآمد ب?ن مواد، اط?عات و جر?ان های مال? در طول زنج?ره تام?ن است. ا?ن ?کپارچگ? موجب می شود که کالا به موقع، با مقدار مناسب و کمترین هزینه ممکن در مکان مطلوب باشد و نیازهای مشتری را ارضا نما?د. به عبارت د?گر مد?ر?ت زنج?ره تام?ن، فرآ?ندهای زنج?ره تام?ن و همچن?ن جر?ان مواد را از تام?ن کننده تا مشتری هماهنگ م? کند (شکل 2-2). سو و همکاران[3] (2008) ن?ز بر اهم?ت ک?ف?ت روابط و همکاری در طول زنج?ره تام?ن تاک?د م? کنند و رابطه م?ان عناصر زنج?ره تام?ن را از مهمتر?ن عوامل موفق?ت سازمان ها م? دانند.
لینک خرید و دانلود پایان نامه :
زنج?ره تام?ن در مق?اس گسترده خود به معنای زنج?ره تام?ن ب?ن سازمان? م? باشد، در حال? در مق?اس کوچکتر به باشد معنای زنج?ره تام?ن درون سازمان? م? باشد. در زنج?ره تام?ن درون سازمان? روابط و هماهنگ? م?ان بخش های وظ?فه ای مختلف سازمان? مانند بازار?اب?، تولید، خرید پشت?بان? و … میباشد (استدلر و کیلگر، 2005).
[1] Defee & Stank
[2] Hilletofth
[3] Su et al